Ogród Botaniczny w Izmirze w Turcji

Jak niewiele jest miejsc, gdzie można poczuć woń kwiatów i śpiew ptaków, a jednocześnie się czegoś nauczyć. Dlatego tak bardzo lubię ogrody botaniczne. Znajdują się chyba w każdym większym mieście, każdego kraju. Lecz dla pasjonata sztuką ogrodową bardzo ważne winno być zobaczenie choćby jednego ogrodu botanicznego w obcej kulturze - na przykład Oriencie.

Szczególnie polecałabym ogrody tureckie, gdzie spotykają się różne style wielu epok włącznie w bardzo dobrze widocznym "stylem muzułmańskim" - średniowiecznym, tej części Europy. Określając go "średniowiecznym", nie mam na myśli jego zacofania czy braku dalszego rozwoju, jednak czas powstania. Gdyż pierwsze ogrody Europy (nie wliczając Starożytnych Greków i Rzymian) zostały stworzone właśnie dzięki Arabom w VIII wieku naszej ery.

Opierały się na prostym podziale - na cztery 'czahar bagh'. Liniami podziału były najczęściej kanały wodne symbolizujące jednocześnie cztery rzeki życia. Wodny korytarz doprowadzał wodę do roślin w różnych częściach ogrodów oraz zwiększał wilgotność powietrza.

Ogród botaniczny w izmirze Ogród botaniczny w tureckim klimacie - w Izmirze
Charakterystyczny plan pgrodu średniowiecznego arabskiego Charakterystyczny plan ogrodu średniowiecznego

Typ muzułmański architektury ogrodowej Typ muzułmański architektury ogrodowej
Typowa dla regionu roślinność śródziemnomorska Typowa dla regionu roślinność śródziemnomorska

Zawiłe kręte kształty roślinności Zawiłe kręte kształty roślinności
Geometryczne skomplikowane figury Geometryczne skomplikowane figury

Najbardziej charakterystyczną cechą ogrodów średniowiecznych (a wcześniej także starożytnych) był ich geometryczny podział, odosobnienie oraz duża liczba wysokich drzew, które w upalne dni dawały cień. To właśnie można zaobserwować w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu w Izmirze we wschodniej Turcji. Oczywiście jak na Ogród Botaniczny przystało, zajmuje on dużą powierzchnię gdyż 48750m kwadratowych i jest podzielony na poszczególne sekcje i parki. Jednak to co mnie do niego przyciągnęło to ciekawość w jaki sposób ludzie innych kultur tworzą przestrzeń wokół siebie.

Opracowanie: Beata Dulko-Kaszowska, 2008 rok