Wszystko, co musisz wiedzieć o kosiarkach w ogrodzie

Pewnie zamierzasz kupić na wiosnę kosiarkę. Zastanawiasz się, którą wybrać, jak dopasować najlepszy model do nie tylko stanu portfela, ale przede wszystkim rodzaju podłoża na działce, jej wymiarów i charakterystyki roślinnej. W wyborze pomoże Ci doradca, Michał Ciemniak. Twój trawnik zasługuje bowiem na odpowiednią pielęgnację. Nie tylko po zimie.
Pole do popisu golfowego i kosiarskiego Pole do popisu golfowego i kosiarskiego
Trawniki specjalne, potrzeby specjalne Trawniki specjalne, potrzeby specjalne
Koszenie w zgodzie z przyroda Koszenie w zgodzie z przyroda

3. Kosiarki akumulatorowe podobnie jak elektryczne spełniają podobne funkcje, wyjątek tkwi w tym, że te pierwsze nie posiadają kabla zasilającego, dzięki czemu praca nimi staje się łatwiejsza. Przeznaczone są do małych i średnich ogródków z miejscami trudno dostępnymi, wymagających wielu manewrów.

Maszyny te na chwilę obecną oferowane są tylko przez kilka wyspecjalizowanych firm. Do kosiarek tych stosuje się akumulatory litowo-jonowe (przeważnie o napięciu 12V/24V). Przy dobrze naładowanej baterii jesteśmy w stanie wykosić jednorazowo ok. 700 – 800m² trawnika. Ważne by przed przystąpieniem do koszenia trawnika owa bateria była dobrze naładowana, w przeciwnym razie będziemy zmuszeni do przełożenia prac na inny termin. W niektórych przypadkach całkowity czas poprawnego naładowania takiej baterii wynosi ok. 8-12 godzin, ale dzięki ciągle pędzącemu rynkowi urządzeń ogrodniczych mamy możliwość szybkiego naładowania akumulatora (tylko wybrane firmy), którego orientacyjnie czas może wynieść ok. 3 h, ale w tym przypadku skraca się nam również czas całkowitego koszenia. Kwestią środowiskową w tym przypadku jest możliwość oddania do recyklingu sprzętu, kiedy nam się zepsuje jub wysłuży.

4. Innym wygodnym sposobem koszenia jest zastosowanie kosiarki spalinowej, która jak powyższe dwie nie wymaga jakiegokolwiek zasilania. Jej eksploatacja może i jest trudniejsza od pozostałych typów, ale przy ich użyciu mamy możliwość koszenia wysokiej i mokrej trawy. Po za tym jesteśmy w stanie obsłużyć średnie i duże trawniki o nierównej powierzchni, wykonując wiele trudnych manewrów (powierzchnia trawnika od 450m² do 2300m², a w niektórych przypadkach nawet i więcej). Zaletą tego typu urządzeń są mocne silniki, które ze względu na rodzaj pracy dzielą się na:
- silniki 2-suwowe;
- silniki 4-suwowe.
Natomiast zależnie od ulokowania zaworów rozróżniamy:
- silniki dolnozaworowe;
- silniki górnozaworowe (zwykle OHV i OHC).

Kosiarki z silnikami czterosuwowymi idealnie pasują do równych powierzchni, gdzie kąt nachylenia od poziomu nie może przekraczać 20 stopni. Większość z nich posiada silniki o mocy od 3,5KM do 6,0KM na benzynę bezołowiową (najczęściej spotykane Briggs & Stratton, Honda). Do prac na pochyłościach i stromych podjazdach przeznaczone są kosiarki dwusuwowe.

Najważniejsze cechy kosiarek spalinowych to:
- rozruch (mechaniczny - poprzez pociągniecie linki rozrusznika/automatyczny - za pomocą rozrusznika). W nowoczesnych silnikach zastosowano system „Ready Start”, który w znacznym stopniu ułatwia uruchamianie;
- napęd (jeśli występuje to na tylną bądź przednią oś – ta zapewnia lepsze manewrowanie);
- korpus (~ od 40cm do 55cm; większość ze stali pokrytej farbą proszkową chroniącą przed rdzą– niedrogie, wytrzymałe na odkształcenia/aluminiowy – odporny na korozję, łatwy w czyszczeniu, jest droższy/ze specjalnego tworzywa sztucznego typu ABS – odporny na uderzenia i temperaturę);
- regulacja wysokości cięcia (centralna regulacja –regulacja wszystkich kół jednocześnie, najwygodniejsza/dźwignie/śruby);
- dźwignia regulacji obrotów i prędkości jazdy;
- gromadzenie skoszonej trawy (kosz - tekstylny - zajmuje mało miejsca i jest lekki, kosz z tworzywa sztucznego - łatwiejszy w czyszczeniu, może posiadać wskaźnik napełnienia/wyrzut boczny – nie wymaga kosza/trawa rozdrobniona – ściółkowanie). Na rynku występują kosiarki w formie „3in1”, czyli posiadają wszystkie te funkcje w jednym urządzeniu;
- nóż tnący (uniwersalny/mulczujący – do ściółkowania);
- koła (plastikowe, stalowe, aluminiowe/łożyska kulkowe lub zwykła ośka).

Jednym z uciążliwych efektów podczas pracy tymi urządzeniami jest nieprzyjemny zapach spalin oraz głośna praca, choć występują już bardzo ciche modele takich kosiarek.
Po za tym należy pamiętać o wymianie oleju silnikowego (4-suw) i odpowiedniej mieszance paliwa z olejem (2-suw) oraz o ich konserwacji.

5. Ostatnią grupą kosiarek są traktory spalinowe, służące do koszenia dużych obszarów, jak na przykład: parki, duże ogrody, sady, boiska sportowe. Maszyny te są o wiele droższe i dużo większych gabarytów niż przedstawione powyżej kosiarki. Wyposażone są zwykle między innymi w:
- mocne silniki (od 13.5KM);
- skrzynię biegów (półautomatyczną i automatyczną – zapewnia duży komfort jazdy i optymalnie reguluje prędkość);
- dużą szerokość koszenia (nawet do ok. 130 cm z dwoma lub trzema nożami tnącymi napędzanymi poprzez 2 pasy klinowe);
- duże koła łożyskowane (przy większości 18” i 20” );
- układ kierowniczy, reflektory, kolektor, automatyczną pompę olejową (wybrane modele);
- pojemny kosz na ściętą trawę (~ od 200L do nawet 400L).

Traktorki dodatkowo posiadają opcje wyrzutu bocznego lub mielenia trawy. Występuje również możliwość doposażenia ich m. in. w: pług do śniegu, przyczepkę, wertykulator itp. Pytanie – czy potrzebujemy aż takiego sprzętu do przydomowego ogródka?

Uwagi końcowe wobec pielęgnacji

Na koniec kilka kwestii dotyczących odpowiedniego eksploatowania i doboru kosiarek. Koszenie gęstej, wysokiej trawy nie zależy wyłącznie od pojemności silnika, ale od jego momentu obrotowego, dzięki któremu zwiększa się efektywność pracy. Im większy trawnik kosimy to pamiętajmy o tym, by moc silnika była również większa. W przeciwnym razie możemy doprowadzić do przegrzania, a nawet spalenia silnika elektrycznego, a silnik spalinowy będzie się dławił i gasł.

Zanim przystąpimy do jakichkolwiek prac związanych z koszeniem upewnijmy się czy nasz silnik jest zalany olejem (4-suw) oraz czy na trawniku nie znajdują się elementy mogące wpłynąć negatywnie na pracę kosiarki. W najgorszym przypadku może dojść do skrzywienia wału silnika, w tym przypadku tracimy gwarancję, a naprawa owej kolizji jest kosztowna!

Przy kosiarkach spalinowych warto zadbać o terminowe wymienianie oleju (najpierw po 5 godzinach pracy, a następnie, co 25 godzin pracy), świecy i filtra powietrza. Podczas używania opcji rozdrabniania trawy, trzeba liczyć się z przeprowadzeniem kilku zabiegów areacji w sezonie, by nasz trawnik został odpowiednio napowietrzony (zostaje również usunięty filc i mech). Jeżeli chodzi o transport tego typu maszyn zaleca się przewożenie w pozycji roboczej (na 4 kołach) z pustym zbiornikiem paliwa.

Po zakończonym sezonie kosiarkę należy oczyścić, usunąć pozostałe paliwo i filtr oraz wykręcić świecę. W celu ochrony przed wilgocią, bądź kurzem można ją przykryć folią.

Opracowanie: Michał Ciemniak
Spostrzeżenia, porady i uwagi zawarte w tym artykule są efektem doświadczenia autora, który od wielu lat zajmuje się tematyką ogrodową, w tym szczególnie pielęgnacją ogrodu oraz sprzedażą sprzętu. Kontakt z Autorem opracowania jest możliwy poprzez formularz kontaktowy do Redakcji Ogrodnika.